ABD Başkanı Trump istihbarat brifingi alacak: İran'a saldırı kararı verebilir mi? – EnGazete - Haberler, Son Dakika Haber, Güncel ve Gazete Haberleri

ABD Başkanı Donald Trump, İsrail-İran çatışmasıyla ilgili Beyaz Saray’da acil bir ‘istihbarat brifingi’ alacağını duyurdu. Saat 18.30’da gerçekleşmesi beklenen toplantının ardından alınacak kararlar ise merak konusu. Peki, brifing ne anlama geliyor? Trump tek başına İran’a saldırı kararı alabilir mi?

Brifing nedir?

Brifing, bir kişi ya da ekibe belirli bir konuda kısa, öz ve stratejik bilgi verilmesi anlamına gelir. Genellikle resmi kurumlar, askerî yapılar, istihbarat servisleri ya da devlet yönetimleri içinde kullanılır. Brifinglerde sunulan bilgiler; durum değerlendirmesi, olay gelişimi, alınması gereken önlemler veya kararlarla ilgili kritik özetleri içerir.

ABD Başkanı Trump’ın istihbarat brifingi alması ne demek?

ABD Başkanı’nın istihbarat brifingi alması, ülkenin ulusal güvenliği ile ilgili en güncel ve gizli bilgilerin kendisine sunulması anlamına gelir. Bu brifing:

CIA, FBI, NSA gibi istihbarat birimlerinin analizlerini kapsar.

Potansiyel tehditler, yabancı ülkelerin faaliyetleri, terör unsurları ve askeri gelişmeler hakkında bilgi verir.

Genellikle günlük olarak ya da kriz dönemlerinde daha sık yapılır.

Başkanın stratejik kararlarını bilgilendirmek amacı taşır (örneğin bir ülkeye müdahale, savunma alarm seviyesi, diplomatik adımlar).

Trump’ın bu brifingi alması, İran veya İsrail gibi ülkelerdeki gelişmeler, olası saldırı ya da savunma hazırlıkları hakkında doğrudan ve zamanında bilgi edinmesini sağlar.

Trump İran’a saldırı kararı alabilir mi?

Hayır, ABD Başkanı Donald Trump veya başka bir başkan, tek başına İran’a kapsamlı bir savaş başlatma kararı alamaz. Bu konu ABD Anayasası ve federal yasalar çerçevesinde bazı sınırlamalara tabidir:

1. Anayasal yetki: Savaş ilan etme yetkisi Kongre’nindir

ABD Anayasası’nın 1. Maddesi, 8. Bölümüne göre:

Savaş ilan etme yetkisi Kongre’ye aittir.

Yani bir ülkeye resmen savaş açılması ancak Temsilciler Meclisi ve Senato’nun ortak kararıyla mümkündür. Başkanın böyle bir yetkisi anayasal olarak tek başına yoktur.

2. Başkanın yetkisi: Sınırlı ve geçici askeri operasyonlar

Bununla birlikte, başkan:

Acil ulusal güvenlik gerekçesiyle Kongre onayı olmadan sınırlı süreli askeri operasyon başlatabilir.

Bu yetki, özellikle “War Powers Resolution (1973)” adlı yasayla sınırlandırılmıştır.

War Powers Act’a göre:

Başkan Kongre’ye bilgi vermek zorundadır.

Müdahale 60 gün sürebilir, ek 30 gün daha verilebilir.

Bu sürenin sonunda Kongre onayı olmadan operasyon devam edemez.

3. Senato’nun rolü

Kalıcı savaş, geniş kapsamlı askeri müdahale veya askeri bütçe onayları için Senato ve Temsilciler Meclisi’nin onayı gerekir.

Ayrıca Senato Dış İlişkiler Komitesi gibi yapılar, başkanın kararlarını denetleme gücüne sahiptir.

Özetle Trump ya da herhangi bir ABD Başkanı:

Sürpriz saldırılar, misillemeler veya kısa süreli operasyonlar başlatabilir.

Ama uzun vadeli, kapsamlı bir savaş başlatamaz. Bunun için Senato ve Kongre’nin onayı gereklidir.

Geçmiş örnekler ve emsal durumlar

Trump’ın ilk başkanlık döneminde İranlı komutan Kasım Süleymani’nin öldürülmesi olayı, bu tartışmalara önemli bir örnek oluşturuyor. ABD Senatosu’ndaki Demokratların temsilcisi Chuck Schumer, Trump’ın ‘Kongre izni olmadan İran’a savaş açma yetkisinin olmadığını’ ve ‘İranlı komutan Kasım Süleymani’nin öldürülmesi kararından Kongre üyelerinin haberdar edilmesi gerektiğini’ söylemişti.

2020 yılında ABD Temsilciler Meclisi, İranlı komutan Kasım Süleymani’nin öldürülmesinin ardından Trump’ın İran’a karşı askeri eylemlerini kısıtlayan tasarıyı 224 ‘evet’ oyuna karşı 194 ‘hayır’ oyuyla onaylamıştı.

Meşru müdafaa istisnası

Savaş Yetkileri Yasası, meşru müdafaa durumlarında başkana daha geniş yetki tanıyor. Yasa, meşru müdafaa için bir istisna içeriyor ve mevcut ABD yasalarında yer alan bu hüküm, anlık tehditlere karşı başkanın müdahale etmesine izin veriyor.

Kaynak: TR Sputnik

ABD Başkanı Trump istihbarat brifingi alacak: İran’a saldırı kararı verebilir mi?

ABD Başkanı Trump’a saat 18.30’da istihbarat brifingi verileceği duyuruldu. Peki, bu ne anlama geliyor? Trump tek başına İran’a saldırı kararı alabilir mi?